U momentima kada je sloboda govora ugrožena, traže se novi načini iskazivanja nezadovoljstva i pobune. Novim milenijumom su se u Srbiji nastavile i produbile borbe za slobodu i u tom vapaju se rodio prvi EXIT festival.
Kako je nastao EXIT?
Organizatori su neminovno pripadali pokretu Otpor! koji je žustro protestovao protiv Miloševićevog režima. Njihov cilj je bio da podstaknu omladinu da se bori za drugačiju budućnost.
EXIT je u početku bio drugačiji nego danas. Trajao je skoro 100 dana i obuhvatao filmske projekcije, pozorišne predstave, tribine i različite vrste performansa.
Izolovani i potišteni, studenti i drugi mladi aktivisti, pronašli su način da se istovremeno integrišu sa ostalima i da se ohrabre u borbi protiv represije. Sledeće godine, akcenat je stavljen na muzički performans, i mnoga zvučna imena tadašnje elektronske muzičke scene su nastupila.
Time je prekinuta višegodišnja međunarodna i kulturna izolacija i Novi Sad je otvorio vrata novoj kulturi elektro-dens muzike (sa zakašnjenjem, doduše).
EXIT danas
Posle gotovo 18 godina postojanja, EXIT se transformisao u isključivo muzički festival i shodno promenama u društvu, promenio je i svoj prvobitni koncept. Te promene su bile neizbežne, jer se i publika promenila. Omladina na prelomu između dva milenijuma, željna kulture i slobode, stvorila je EXIT. Njihova uloga je bila borba protiv režima koji je gušio tu ličnu slobodu i uspeli su u tome.
Nažalost, kao i većina pojava u 21. veku, ni EXIT nije uspeo da pobegne od komercijalizacije i široke upotrebe.
Elektronska muzika se razgranala, evoluirala, i čak zašla u pop zahvaljujući masovnim medijima i muzičkoj industriji koja neprestano prati nove trendove, te su iz godine u godinu stejdževi sve brojniji i broiniji. Prvobitno socijalno angažovanje koje je izrodilo ovaj festival je izbledelo i ustupilo mesto oformljenom brendu koji prati tok društvenih metamorfoza.
EXIT je nekada predstavljao utočište svim disidentima i mladim ljudima koji su u kulturi tražili izlaz iz svakodnevnice i koji su izolovani, želeli da oslušnu svet.
Ni rejv kulturu začetu devedesetih i nastavljenu dvehiljaditih, nije zaobišla globalizacija, te su zajedno sa tehnom postale mainstream. To naravno ne znači da ne postoje alternativne forme, koje su itekako prisutne na EXIT-u spajajući tako različite vrste publike i uvodeći inovativnost u muzički sadržaj, tvdoglavo odbijajući da se prilagode utvrđenim pravilima.
Sa druge strane, ekspanzija rejva i tehna je dovela do sve većeg broja potkultura i novih žanrova, te iz godine u godinu izvođači su sve raznovrsniji. Susreću se istovremeno i globalno i alternativno, mada preovladava ovo prvo.
Borba koja je stvorila EXIT je za cilj imala konkretan režim i konkretnog čoveka iza režima. Današnji umetnici imaju za cilj čitav sistem masovnih medija i profitabilnih kapitalističkih sistema, te stoga moraju konstantno biti inovativni i originalni.
Trenutno smo svedoci evolucije alternativnih žanrova u umetnosti i beskrajnom rađanju novih, a festivali svih vrsta su tu da svedoče o tome.
